Motylica wątrobowa objawy u człowieka które powinny zwrócić uwagę?

Motylica wątrobowa to pasożyt wywołujący poważną chorobę u ludzi – fascjolozę, która atakuje przede wszystkim wątrobę i drogi żółciowe. Szybka diagnoza i zwrócenie uwagi na wczesne sygnały zakażenia motylicą wątrobową może zapobiec powikłaniom i skutecznie rozpocząć leczenie. Jakie objawy powinny szczególnie niepokoić człowieka?

Mechanizm zakażenia i rozwój choroby

Zakażenie motylicą wątrobową dochodzi do skutku poprzez spożycie form larwalnych pasożyta – metacerkarii, które znajdują się na surowych lub niedogotowanych roślinach wodnych albo w wątrobie zwierząt[1][4]. Po przedostaniu się do organizmu człowieka larwy przebijają ścianę jelita i migrują przez jamę brzuszną do wątroby[1][4]. Tam przekształcają się w dorosłe formy, pasożytujące głównie w drogach żółciowych[1][2][3]. Charakterystyczne dla tej choroby są dwie fazy przebiegu – ostra i przewlekła[1][3]. Faza ostra trwa od 2 do 5 miesięcy, przewlekła może utrzymywać się nawet przez wiele lat, prowadząc do narastających uszkodzeń wątroby i dróg żółciowych[1][3].

Objawy ostrego stadium fascjolozy

Pierwsze objawy motylicy wątrobowej u człowieka pojawiają się zazwyczaj w okresie od 4 do 7 dni po zakażeniu[1]. W fazie ostrej dominują symptomy niespecyficzne, które mogą utrudniać szybkie rozpoznanie choroby. Typowe objawy motylicy wątrobowej w początkowej fazie to:

• ból w prawym podżebrzu lub nadbrzuszu,
• gorączka,
• nudności,
• wymioty,
• ogólne osłabienie,
• brak apetytu,
• świąd skóry,
• powiększenie wątroby i śledziony[1][2].

Objawy te mogą być mylone z grypą lub zatruciem pokarmowym, co często opóźnia prawidłową diagnozę[2]. W tym okresie reakcja organizmu na migrację larw prowadzi do miejscowego stanu zapalnego i powiększenia wątroby[1][4].

Przewlekła postać choroby i jej objawy

W przewlekłym stadium, które może trwać nawet ponad 10 lat, motylica wątrobowa powoduje postępujące zniszczenie dróg żółciowych[1][3]. Wśród najważniejszych i najbardziej alarmujących objawów przewlekłej fascjolozy wyróżnia się:

• żółtaczkę,
• utrzymujące się dolegliwości bólowe w okolicy wątroby,
• przewlekły świąd skóry,
• pokrzywkę,
• zaburzenia trawienne,
• niedrożność dróg żółciowych,
• powikłania zapalne jak zapalenie pęcherzyka żółciowego czy trzustki[3][4].

Niekiedy mogą wystąpić rzadkie powikłania pozawątrobowe, takie jak zapalenie mięśnia sercowego lub naczyń mózgu, prowadzące do zaburzeń rytmu serca albo problemów neurologicznych[3]. Przewlekła motylica wątrobowa najczęściej przyczynia się do trwałego uszkodzenia wątroby i dróg żółciowych i wymaga specjalistycznego leczenia[1][3].

Diagnostyka i rozpoznanie choroby

Ze względu na niespecyficzność objawów rozpoznanie motylicy wątrobowej opiera się na precyzyjnych badaniach. W badaniu laboratoryjnym obserwuje się zazwyczaj eozynofilię oraz podwyższone stężenia enzymów wątrobowych[2]. Potwierdzenie obecności pasożyta umożliwia badanie kału, wykonywane po upływie 12-14 tygodni od zakażenia[2]. Dodatkowo istotne są badania obrazowe takie jak USG, tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny wątroby i dróg żółciowych[2]. W niektórych przypadkach zakażenie może przebiegać bezobjawowo przez długi czas, co dodatkowo utrudnia szybkie postawienie diagnozy[1][3].

Objawy motylicy wątrobowej, które nie powinny być lekceważone

Szczególną czujność powinna wzbudzić wystąpienie kilku typowych objawów jednocześnie: nawracających bóli w prawym podżebrzu, gorączki, powiększenia wątroby, świądu skóry i objawów żółtaczki[1][2][4]. Objawy te są wyraźnym sygnałem wymagającym natychmiastowej konsultacji lekarskiej, szczególnie jeśli istnieje ryzyko kontaktu z potencjalnym źródłem zakażenia, choćby poprzez spożycie surowych roślin wodnych lub wątroby zwierząt[4]. Szybkie rozpoznanie i właściwe leczenie zapobiega ciężkim powikłaniom przewlekłym[1][3].

Podsumowanie

Motylica wątrobowa, choć należy do rzadkich chorób pasożytniczych u ludzi, może powodować poważne i przewlekłe uszkodzenia wątroby oraz układu żółciowego. Wczesne rozpoznanie i zwrócenie uwagi na objawy zakażenia motylicą wątrobową odgrywa kluczową rolę w skutecznym leczeniu. W przypadku zaobserwowania opisanych symptomów zawsze należy zgłosić się do lekarza w celu przeprowadzenia specjalistycznych badań[2][3][4].

Źródła:

• [1] https://diag.pl/pacjent/artykuly/motylica-watrobowa-charakterystyka-choroby-pasozytniczej/
• [2] https://www.medonet.pl/zdrowie,motylica-watrobowa—przyczyny-i-objawy-choroby,artykul,1735313.html
• [3] https://www.alab.pl/centrum-wiedzy/motylica-watrobowa-zagadkowa-choroba-o-podstepnych-objawach/
• [4] https://www.mugga.pl/motylica-watrobowa-objawy-i-cykl-c-3_17_33.html