Jaka dieta przy zespole Sjogrena może pomóc złagodzić objawy?

Zespół Sjögrena jest przewlekłą chorobą autoimmunologiczną wpływającą na śluzówki jamy ustnej i oczu, powodując ich suchość, co znacząco zaburza codzienne funkcjonowanie, w tym odżywianie i trawienie [1][2]. Właściwie skomponowana dieta przy zespole Sjögrena jest kluczowa, by łagodzić objawy, poprawiać komfort życia i wspierać procesy przeciwzapalne [2].

Dieta nawilżająca i przeciwzapalna – fundament wsparcia w zespole Sjögrena

Podstawową strategią przy zespole Sjögrena jest dieta przeciwzapalna oraz nawilżająca, której celem jest zmniejszenie nasilenia suchości błon śluzowych i ograniczenie stanu zapalnego w organizmie [1][2]. Preferowane są produkty delikatne, miękkie, łatwe jednocześnie do spożycia, niepodrażniające śluzówek, takie jak kasze, produkty gotowane czy blendowane [1]. Unikanie suchych, twardych i lepkich pokarmów jest uzasadnione – osoby z zespołem Sjögrena źle tolerują pieczywo, surowe warzywa, mięso oraz produkty o konsystencji masła orzechowego [1].

Nie bez znaczenia jest także większy udział tłuszczów roślinnych i ryb w diecie, które, według badań norweskich, stanowią zdecydowanie większy odsetek spożycia wśród osób z zespołem Sjögrena niż u osób zdrowych [1]. Szczególnie ryby dostarczają kwasów omega-3, których właściwości przeciwzapalne mają pozytywne znaczenie w łagodzeniu objawów choroby [2].

Indywidualizacja diety a reakcje organizmu na wybrane produkty

Bardzo ważne jest indywidualne podejście. Dieta przy zespole Sjögrena powinna być dostosowana do objawów i nietolerancji, które mogą obejmować gluten, nabiał czy soję [2][3]. Eliminacja tych składników u osób z potwierdzoną nadwrażliwością przyczynia się do zmniejszenia reakcji zapalnych i złagodzenia problemów trawiennych [2].

Dieta powinna także ograniczać spożycie cukrów prostych i słodkich napojów, aby wspierać zdrowie jamy ustnej oraz przeciwdziałać próchnicy, która łatwiej rozwija się u osób z suchością śluzówek [3].

Nawadnianie organizmu i wsparcie śluzówek

Stałe i regularne nawadnianie to jeden z najistotniejszych elementów leczenia dietetycznego. Zaleca się częste spożywanie wody, niesłodzonych naparów ziołowych oraz wykorzystywanie prostych technik, np. ssania kostek lodu, by złagodzić suchość jamy ustnej [2][3]. Należy unikać napojów o właściwościach odwadniających, takich jak kofeina czy alkohol [3].

Rolę wspierającą odgrywają tu produkty tłuszczowe – masło, margaryna, oleje, które ułatwiają żucie oraz przełykanie [1][2]. Łącznie tych produktów z potrawami wspiera funkcję ochronną śliny i ułatwia trawienie [2].

Prebiotyki, probiotyki i mikroflora jelitowa – dodatkowe wsparcie

Wspomaganie mikroflory jelitowej za pomocą prebiotyków (czosnek, cebula, por, cykoria) oraz probiotyków (produkty fermentowane) zmniejsza stan zapalny całego organizmu, którego podłożem często są zaburzenia w obrębie układu pokarmowego [2].

Częste, małe posiłki – ułatwiające trawienie i przełykanie – pomagają łagodzić codzienne trudności związane z suchością śluzówek oraz zwiększają efektywność nawilżania jamy ustnej [2].

Aktywność fizyczna a skuteczność diety przeciwzapalnej

Chociaż aktywność fizyczna nie jest elementem diety, jej rola w łagodzeniu objawów zespołu Sjögrena została potwierdzona między innymi w kontekście zmniejszenia bólu stawów czy przewlekłego zmęczenia [3]. Ruch wzmacnia ogólną odporność organizmu i może poprawiać efekty wdrożonej diety przeciwzapalnej [3].

Podsumowanie – najważniejsze zasady diety przy zespole Sjögrena

Dieta przy zespole Sjögrena opiera się na:

• Wysokim spożyciu tłuszczów roślinnych i ryb;
• Wykluczaniu alergenów (glutenu, nabiału, soi) w razie nietolerancji;
• Wybieraniu potraw o miękkiej, wilgotnej konsystencji;
• Redukcji cukrów prostych i słodkich napojów dla ochrony jamy ustnej;
• Dbaniu o regularne, małe posiłki;
• Systematycznym nawadnianiu organizmu;
• Wspieraniu mikroflory jelitowej pre- i probiotykami;
• Aktywności fizycznej wspomagającej terapię.

Stosowanie się do zasad diety przeciwzapalnej znacząco wspiera zarówno łagodzenie objawów zespołu Sjögrena, jak i codzienny komfort pacjenta [1][2][3].

Źródła:

1. https://dietetycy.org.pl/zespol-sjogrena/
2. https://5pd.pl/dieta-przeciwzapalna-przy-zespole-sjogrena/
3. https://www.medonet.pl/zdrowie/zdrowie-dla-kazdego,zespol-sjogrena—przyczyny–objawy–leczenie,artykul,1639138.html