Czy jajka szkodzą na nerki i kiedy warto zachować ostrożność?

Czy jajka szkodzą na nerki i kiedy warto zachować ostrożność? Odpowiedź zależy od stanu zdrowia – umiarkowane spożycie jajek nie szkodzi nerkom u osób zdrowych, ale osoby z chorobami nerek powinny zachować szczególną ostrożność[1][2][3].

Wartość odżywcza jajek a zdrowie nerek

Jajka dostarczają wysokiej jakości białka, cholesterolu i choliny, a także wielu niezbędnych składników odżywczych, które odgrywają znaczącą rolę w utrzymaniu zdrowia organizmu[1][2][3]. Jedno duże jajko zawiera około 186 mg cholesterolu oraz 147 mg choliny, co przy umiarkowanym spożyciu może przynosić wymierne korzyści dla osób zdrowych[3]. Ponadto, chińskie badanie na pół miliona osób wykazało, że konsumpcja jednego jajka dziennie wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem chorób serca i udaru mózgu[2].

Mimo cennych właściwości odżywczych, jajka są też źródłem cholesterolu i choliny, które pośrednio mogą wpływać na zdrowie nerek oraz układu sercowo-naczyniowego. Szczególne znaczenie ma tutaj cholina, której metabolizm przez mikroflorę jelit przekształca ją w toksyczny TMAO – substancję związaną z pogarszaniem funkcji nerek[1].

Cholina, TMAO i zdrowie nerek

Proces przemiany choliny z jajek w organizmie prowadzi do powstania trimetyloaminy (TMA), a następnie tlenku trimetyloaminy (TMAO)[1]. Ten ostatni związek, uznawany za szkodliwy, może uszkadzać śródbłonek naczyń, zwiększać ryzyko miażdżycy i prowadzić do przewlekłego uszkodzenia oraz niewydolności nerek[1]. TMAO nasila stany zapalne i dysfunkcję śródbłonka naczyniowego, stanowiąc szczególne zagrożenie u osób z już istniejącymi zaburzeniami funkcji nerek[1].

Zgromadzone dane wskazują, że TMAO stanowi marker zwiększonego ryzyka rozwoju chorób nerek i ich zaostrzenia. U osób z upośledzoną funkcją tych narządów nadmiar TMAO może pogłębiać niewydolność nerek oraz sprzyjać uszkodzeniom śródbłonka naczyniowego[1].

Jajka a osoby z cukrzycą, otyłością i chorobami metabolicznymi

Osoby z zespołem metabolicznym, cukrzycą czy otyłością są bardziej podatne na niekorzystne skutki spożycia jajek[1]. Wynika to ze zwiększonej lipemii poposiłkowej i wyższej podatności cząsteczek LDL na oksydację, co może sprzyjać powikłaniom naczyniowym[1].

U tych osób spożycie jajek wiąże się z podwyższonym ryzykiem chorób serca, dlatego rekomenduje się szczególną ostrożność i umiarkowanie w spożywaniu produktów jajecznych[3]. Badania wykazały, że spożycie jaj u osób z cukrzycą może przyczyniać się do wyższego zagrożenia miażdżycą i innymi problemami sercowo-naczyniowymi[3].

Zalecenia dotyczące spożycia jajek w kontekście zdrowia nerek

Dla osób zdrowych umiarkowane spożycie jajek (około 1 dziennie) jest uznane za bezpieczne i korzystne, także dla układu krążenia i ogólnego stanu zdrowia[2][3]. Zaleca się jednak ostrożność u osób z chorobami metabolicznymi i nerek, ponieważ mogą być one bardziej narażone na negatywne skutki przemiany choliny w TMAO oraz związane z tym ryzyko pogorszenia funkcji nerek i powikłań naczyniowych[1][2].

Osoby z chorobami nerek powinny spożywać jajka tylko po konsultacji z lekarzem, uwzględniając indywidualny stan zdrowia i możliwość zwiększonego ryzyka związanego z nadmiarem TMAO w organizmie[1]. Wskazana jest szczególna kontrola diety oraz monitorowanie potencjalnych objawów związanych z funkcjonowaniem nerek.

Podsumowanie – czy spożywanie jajek szkodzi na nerki?

Podsumowując, jajka są źródłem cennych składników odżywczych, ale zawierają też substancje, które pośrednio mogą wpływać na zdrowie nerek[1][2][3]. U osób zdrowych umiarkowane spożycie (do jednego dziennie) jest bezpieczne i może nawet przynieść korzyści dla układu sercowo-naczyniowego[2]. U osób z zaburzeniami metabolicznymi oraz przewlekłymi chorobami nerek, spożycie jajek wymaga ostrożności i konsultacji lekarskiej, ponieważ nadmierna ilość TMAO może pogarszać funkcjonowanie nerek i nasilać procesy zapalne w organizmie[1].

Źródła:

• [1] https://www.termedia.pl/poz/Jajka-zdrowe-czy-szkodliwe-,46593.html
• [2] https://www.medonet.pl/leki-od-a-do-z/uklad-krazenia,naukowcy-podaja–ile-jajek-mozna-jesc-dziennie-i-jak-wplywaja-one-na-nasze-zdrowie,artykul,73391989.html
• [3] https://motywatordietetyczny.pl/2016/02/15-powodow-dla-ktorych-zaczniesz-jesc-jajka/