Polipy na macicy to najczęściej łagodne zmiany przerostowe rozwijające się na błonie śluzowej macicy, czyli endometrium. Mogą długo nie dawać objawów, ale niekiedy wywołują nieprawidłowe krwawienia oraz inne dolegliwości. Regularne badania ginekologiczne oraz odpowiednia diagnostyka są kluczowe dla wczesnego wykrycia i skutecznego leczenia tych zmian[1][2][3].
Definicja i charakterystyka polipów na macicy
Polipy macicy stanowią miejscowe przerosty błony śluzowej macicy (endometrium) lub szyjki macicy. Najczęściej spotykane są polipy endometrialne, które występują bezpośrednio na śluzówce trzonu macicy[1][2]. Zmiany te mają charakter łagodny i powstają w wyniku nadmiernego rozrostu komórek śluzówki, często związanym z zaburzeniami hormonalnymi, przewlekłym stanem zapalnym lub zaburzeniem równowagi między estrogenami i progesteronem[4]. Choć głównie nie mają tendencji do zezłośliwienia, istnieje niskie (około 1%) ryzyko rozwoju zmian złośliwych w ich obrębie[4].
Objawy i ich znaczenie kliniczne
Najbardziej typowym objawem, na który powinny zwrócić uwagę kobiety, są nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych – występują one nawet u 64–88% osób z polipami endometrialnymi[1]. Do symptomów należą przedłużone i obfite miesiączki, plamienia, krwawienia pomiędzy miesiączkami oraz krwawienia po menopauzie[1][2][3]. W rzadszych przypadkach pojawiają się bóle podbrzusza, uczucie pełności, dolegliwości bólowe podczas stosunku, a także upławy[1][3].
Warto podkreślić, że część polipów pozostaje całkowicie bezobjawowa i wykrywana jest przypadkowo podczas rutynowych badań ginekologicznych lub ultrasonografii[1][2][3]. Może to opóźniać rozpoznanie i leczenie, dlatego profilaktyka w postaci regularnych badań jest niezwykle istotna[3].
Wpływ polipów na zdrowie kobiety
Polipy mogą znacznie wpływać na jakość życia i zdrowie poprzez wywoływanie zaburzeń miesiączkowania, przewlekłych plamień, czy krwawień po menopauzie. Długotrwałe lub nasilone krwawienia mogą prowadzić do anemii i ogólnego osłabienia[1][2]. Dodatkowo obecność polipów szyjki macicy zwiększa ryzyko infekcji oraz przewlekłych stanów zapalnych szyjki, co sprzyja rozwojowi dalszych powikłań[2].
Choć ryzyko zezłośliwienia polipów jest niskie (0,5–1%), zignorowanie tej zmiany i brak kontroli może skutkować opóźnieniem diagnozy ewentualnego procesu nowotworowego[4]. Poza tym polipy mogą być przyczyną dolegliwości bólowych, trudności z zajściem w ciążę lub nawracających poronień, zwłaszcza jeśli są liczne i osiągają znaczne rozmiary[2].
Diagnostyka – jak wykryć polipy na macicy?
Podstawą rozpoznania polipów jest badanie ginekologiczne połączone z obrazowaniem ultrasonograficznym (szczególnie USG przezpochwowym), które pozwala ocenić obecność, wielkość i lokalizację polipów[1][4]. Uzupełniająco lub w przypadkach wymagających dalszej diagnostyki wykonywana jest histeroskopia – zabieg umożliwiający bezpośrednie obejrzenie wnętrza jamy macicy i ewentualne jednoczesne usunięcie zmiany[1][4].
W niektórych sytuacjach konieczne jest sprawdzenie histopatologiczne usuniętej zmiany, aby definitywnie wykluczyć obecność komórek nowotworowych[4]. Regularna diagnostyka jest niezbędna, gdyż część polipów (szczególnie o niewielkich rozmiarach) nie daje objawów i może pozostać niewykryta przez lata[3].
Leczenie i zalecenia po zabiegu
Leczenie polipów endometrialnych i szyjki macicy polega zwykle na usunięciu zmiany, zwłaszcza jeśli powoduje objawy lub jeśli lekarz widzi ryzyko zezłośliwienia[1][4]. Wskazaniem do zabiegu mogą być także polipy wykryte u kobiet planujących ciążę lub u osób z zaburzeniami krwawień.
Zaleca się kontrolę po zabiegu – zarówno w celu oceny skuteczności leczenia, jak i wykrycia ewentualnych nawrotów, które czasem się zdarzają[4]. Po usunięciu polipów endometrialnych kobietom planującym potomstwo rekomenduje się odczekanie około 3 miesięcy przed podjęciem prób zajścia w ciążę[2].
Profilaktyka i znaczenie regularnych badań
Kluczowym elementem profilaktyki zdrowia ginekologicznego jest regularne wykonywanie badań ginekologicznych i ultrasonograficznych[3]. Ponieważ część polipów pozostaje bezobjawowa, jedynie systematyczna diagnostyka umożliwia szybkie wykrycie i leczenie tych łagodnych zmian. Terminowe usunięcie polipów pozwala zminimalizować ryzyka powikłań oraz wykluczyć zmiany o charakterze nowotworowym[4].
Podsumowanie
Polipy na macicy to łagodne, ale istotne z punktu widzenia zdrowia zmiany rozrostowe, które mogą prowadzić do różnorodnych objawów klinicznych bądź pozostać bezobjawowe. Ich diagnostyka i leczenie opiera się na nowoczesnych badaniach obrazowych oraz technikach operacyjnych. Wczesne rozpoznanie umożliwia skuteczne leczenie, zmniejsza ryzyko powikłań i pozwala zachować pełnię zdrowia[1][2][3][4].
Źródła:
- https://klinikapotocki.com/polip-endometrialny-co-to-jest-objawy-leczenie-diagnostyka-skutki/
- https://diag.pl/pacjent/artykuly/polip-macicy-czy-jest-grozny-dla-zdrowia-objawy-i-przyczyny-rozwoju-polipow/
- https://idealistgin.pl/2024/07/polipy-macicy-przyczyny-objawy-i-leczenie/
- https://klinikaotco.pl/problem/polipy-macicy/
ZdrowyKredens.net.pl to czołowa platforma edukacyjna poświęcona zdrowemu stylowi życia i medycynie naturalnej. Portal gromadzi sprawdzoną wiedzę z zakresu odżywiania, aktywności fizycznej, zdrowia psychicznego i profilaktyki.