Polip wstępnicy co to znaczy i czy powinno niepokoić?

Polip wstępnicy to uwypuklenie błony śluzowej w początkującej części jelita grubego, bezpośrednio łączącej kątnicę z okrężnicą poprzeczną. Najczęściej zmiany te mają charakter łagodny, choć nieść mogą ryzyko przemiany nowotworowej. Obecność polipa wstępnicy wymaga zawsze właściwej diagnostyki oraz oceny ryzyka, jednak pojedynczy polip zwykle nie stanowi powodu do natychmiastowego niepokoju, jeśli zostanie rozpoznany i usunięty na czas [1][3][5].

Co to jest polip wstępnicy?

Polip wstępnicy to wyrośl tkanki błony śluzowej występująca w odcinku jelita grubego zwanym wstępnica, czyli w okolicy łączącej kątnicę z okrężnicą poprzeczną. Zmiana ta powstaje z nadmiernego rozrostu komórek błony śluzowej, tworząc uwypuklenie ponad powierzchnię ściany jelita [1][3][5].

Polipy wstępnicy mogą być uszypułowane (wyraźna „nóżka”), półuszypułowane lub siedzące (posiadają szeroką podstawę). Szczególna uwaga należy się polipom większym i o nieregularnej powierzchni, jednak każde wykrycie polipa wymaga oceny histopatologicznej [4][5].

Polipy dzieli się na neoplastyczne (mogą wykazywać cechy przemiany nowotworowej) i nienowotworowe (hiperplastyczne, zapalne). Neoplastyczne polipy wymagają szczególnego postępowania i kontroli [3][5].

Objawy polipów wstępnicy

Większość polipów pozostaje bezobjawowa i są one wykrywane przypadkowo w badaniu kolonoskopii wykonywanym profilaktycznie lub z innych powodów [1][3].

Objawy obecności polipów obejmują:

• krwawienie z odbytu (najczęściej utajone, wykrywane tylko testami na krew utajoną w kale)
• niedokrwistość wynikająca z przewlekłej utraty krwi
• zmiany w rytmie wypróżnień (biegunki, zaparcia)
• obecność śluzu w stolcu
• parcie na stolec i uczucie niepełnego wypróżnienia

Polipy o dużych rozmiarach mogą okresowo prowadzić do częściowej niedrożności jelita, wywołując ból, choć ten objaw należy do rzadkości [1][2][3].

Ryzyko zdrowotne – czy polip wstępnicy powinien niepokoić?

Polip jest najczęściej zmianą łagodną. Jednak ze względu na fakt, że polipy, zwłaszcza neoplastyczne, mogą podlegać przemianie nowotworowej, ich obecność nie powinna być lekceważona. Usunięcie polipa znacznie obniża ryzyko rozwoju raka jelita grubego [3][5].

U osób z mnogimi polipami (polipowatość) ryzyko nowotworu jest wyższe i wymaga regularnych kontroli oraz specjalistycznego nadzoru [3][7].

Biorąc pod uwagę, że bezobjawowe polipy występują u 24-40% osób powyżej 50-70 roku życia, systematycznie wykonywane badania przesiewowe mają kluczowe znaczenie profilaktyczne [1].

Diagnostyka polipów wstępnicy

Podstawowym narzędziem wykrywającym obecność polipów jelita grubego, w tym wstępnicy, pozostaje kolonoskopia. Pozwala ona nie tylko na zobrazowanie zmiany, ale również jej usunięcie i przekazanie do oceny histopatologicznej [1][3][5].

Pomocniczo stosuje się także badania kału na krew utajoną które mogą sugerować obecność krwawiącego polipa. Rzadziej wykonuje się dodatkowe badania obrazowe, które są wskazane w przypadku podejrzenia licznych zmian lub ograniczonej dostępności do kolonoskopii [2][3].

Leczenie polipów wstępnicy

Usunięcie polipa podczas kolonoskopii jest standardowym postępowaniem – taki zabieg zmniejsza ryzyko rozwoju nowotworu jelita grubego. Każdy usunięty polip powinien zostać oceniony histopatologicznie, aby określić jego typ oraz potencjał do przemiany nowotworowej [1][3][5].

W przypadku rozpoznania polipowatości konieczna jest ścisła obserwacja, a czasem leczenie chirurgiczne. Warto pamiętać, że nie każdy polip musi oznaczać poważne zagrożenie – regularna kontrola i szybka interwencja pozwalają skutecznie zapobiegać powikłaniom [3][7].

Podsumowanie – czy polip wstępnicy powinien niepokoić?

Wykrycie polipa wstępnicy nie zawsze musi budzić poważny niepokój, ale nigdy nie powinno być ignorowane. Kluczowe znaczenie ma szybka diagnostyka, usunięcie zmiany oraz ocena histopatologiczna. Dzięki tym działaniom możliwa jest skuteczna profilaktyka raka jelita grubego. Regularne badania przesiewowe, szczególnie u osób po 50. roku życia, dają największą szansę na wczesne wykrycie i leczenie polipów, zanim dojdzie do rozwoju poważniejszych schorzeń [1][3][5].

Źródła:

1. https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/zoladek/348959,polipy-przewodu-pokarmowego-rodzaje-przyczyny-objawy-leczenie
2. https://melitamedical.pl/blog/polipy-w-jelicie-grubym-przyczyny-objawy-i-diagnostyka
3. https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/jelitogrube/293524,polipy-jelita-grubego-przyczyny-leczenie-zagrozenie-nowotworem
4. https://telemedi.com/pl/poradnik/polipy/
5. https://www.doz.pl/czytelnia/a16758-Polipy_jelita_grubego__przyczyny_objawy_leczenie
6. https://diag.pl/pacjent/artykuly/polipy-przewodu-pokarmowego-zmiany-ktore-moga-byc-bezobjawowe/
7. https://www.e-zikoapteka.pl/encyklopedia/choroby/polipy-jelita-grubego